Dirk uit Oelegem kreeg de afgelopen weken een wel heel bijzondere vogel op bezoek in zijn tuin. Deze ijsvogel kwam niet voor de vetbollen of kokers met zaden, maar voor de tientallen stekelbaarsjes in Dirks’ vijver.

“Op een zondagmiddag keek ik verrast op toen ik een mannetje ijsvogel zag zitten op een tak van een boom vlakbij mijn vijver. Het duurde niet lang vooraleer hij zoals een speer het water in dook en een stekelbaarsje verschalkte. En dat spektakel herhaalde zich meerdere keren die dag.”

Schijnvallei - is dat bijzonder een ijsvogel in je tuin?

Dirk: “In principe kan iedereen met een tuin en vijver in de winter een ijsvogel op bezoek krijgen. De voorwaarde is wel dat je vijver ijsvrij is en genoeg kleine visjes bevat. En belangrijk: je moet in een groene, waterrijke omgeving wonen. Want dat is ook het leefgebied van ijsvogels. In mijn geval is dat naar alle waarschijnlijkheid het fort van Oelegem en ons eigen natuurreservaat De Pont in het Schildehof. Beide natuurgebeiden liggen in vogelvlucht op minder dan een kilometer afstand van onze tuin. Als je in de stad woont, dan is de kans zeer klein dat je een ijsvogel op bezoek krijgt in je stadstuin, ook al heb je een vijver vol lekkers.”

Schijnvallei - je spreekt uitdrukkelijk over een mannetje ijsvogel. Hoe zie je het verschil met een vrouwtje?

Dirk: “Mannetjes hebben een volledig zwarte bek, vrouwtjes hebben een rode kleur aan de onderkant van de snavel. Dat is het duidelijkste onderscheid. En zoals ook in de film 'De Nieuwe Wildernis' uitgebreid aan bod komt zijn de mannetjes ook in de winter erg honkvast – dit in tegenstelling tot de wijfjes en de jongen – en blijven zelfs bij vorst zo lang als mogelijk ter plaatse, dit om hun territorium en uitgelezen nestplaats van het vorige jaar te kunnen beschermen tegen mogelijke concurrenten. Enkel bij echt strenge en aanhoudende vorst – en dan is het vaak al te laat want een ijsvogel kan niet lang overleven zonder zijn dagelijkse portie vis – trekken ook de mannetjes weg naar meer zuidelijk gelegen en dus warmere oorden.”

Schijnvallei - betekent de aanwezigheid van een ijsvogel ook dat je tuin een potentiële broedplaats is?

Dirk: “Neen, absoluut niet. IJsvogels broeden in een gat van een steile, aarden wand in de buurt van water ver weg van mensen. Bijvoorbeeld in een grote aardkluit van een omgevallen boom of een steile oeverwand aan Het Schijn. Het mannetje maakt het gat zelf. Daarna gaat hij op zoek naar een partner. Om haar te overtuigen dat hij de beste partij is, biedt hij haar visjes aan. Alle middelen zijn dus goed om een vrouwtje aan de haak te slagen."

Schijnvallei – ik heb me laten vertellen dat je nog een andere bijzondere vogel op bezoek krijgt in je tuin?

Dirk: “Klopt! Af en toe duikt er een sperwer op. En sinds een paar jaar komen er enkele appelvinken zich tegoed doen aan de zonnebloempitten in mijn voederhuisje. Wist je dat een appelvink zeer sterke kaakspieren heeft? Zo sterk dat hij met zijn zware piramidale snavel krachten kan uitoefenen tot 68kg/cm².”

Schijnvallei – Indrukwekkend. Bedankt voor het gesprek Dirk.

Dirk: “Graag gedaan!”

Ook Theo uit Wommelgem kreeg deze winter wekenlang een ijsvogel te zien. Hij bezorgde ons enkele foto’s (laatste twee foto's onderaan).