De lokale Natuurpunt-afdeling voor 's Gravenwezel, Schilde, Oelegem, Ranst, Wommelgem, Borsbeek, Borgerhout, Deurne en Wijnegem.

In de bres voor de huiszwaluw

Terug naar lijst

Geplaatst door Natuurpunt Schijnvallei op

In april plaatste de Vogelwerkgroep van Natuurpunt Schijnvallei meer dan 20 kunstnesten voor de huiszwaluw in ‘s-Gravenwezel.

Het was een bezorgde natuurpunter die had opgemerkt dat de huiszwaluwkolonie aan de Wijnegemsesteenweg sterk achteruit gaat.

Kunstnesten voor kolonie huiszwaluwen

Al jaren broedt er een kolonie huiszwaluwen aan de Wijnegemsesteenweg in ’s Gravenwezel. Ooit waren er tientallen nesten in de winkelstraat. Nu blijven er nog maar een drietal over. Natuurpunter Andy De Gryse merkte op dat de kolonie sterk achteruit was gegaan. Zijn mail zette de boel in gang.

De Vogelwerkgroep van Natuurpunt Schijnvallei was onmiddellijk bereid om kunstnesten op te hangen in de bestaande kolonie om zo de nestplaatsen uit te breiden. Het Regionaal Landschap zorgde voor de nesten met bijhorende mestplankjes. En de Milieuraad en het gemeentebestuur van Schilde kwamen over de brug met de nodige centen om het materiaal aan te kopen.

Het moest snel gaan, want de nestkasten moeten er hangen voor de huiszwaluwen terugkeren uit het zuiden. Op zaterdag 9 april plaatste de Vogelwerkgroep van Natuurpunt Schijnvallei meer dan 20 kunstnesten. Het is nu afwachten hoe de zwaluwen reageren als ze aankomen. De vogelwerkgroep volgt het project nauwgezet op en zal waar nodig mestplankjes voorzien.

De huiszwaluw bedreigd

Waarom is de huiszwaluw bedreigd? Zoals meestal het geval is, zijn er verschillende oorzaken. Een eerste heeft te maken met een gebrek aan modder. Die hebben huiszwaluwen nodig om hun nest te bouwen. Ten tweede vinden huiszwaluwen minder en minder geschikte broedplaatsen. Als ze al modder vinden, dan moeten ze meestal hun nest proberen te bouwen tegen plastieken dakgoten. En dat is een probleem, want de modder kleeft niet goed op plastiek. Ook het vinden van voldoende voedsel lijkt een probleem. Een huiszwaluw vangt tot 6.000 insecten per dag. Maar door het gebruik van insecticiden zijn er steeds minder insecten. En daardoor krijgen de huiszwaluwen minder jongen groot.

De cijfers zijn hallucinant. Het aantal huiszwaluwen is sinds de jaren 70 met 90% gedaald. De soort is in Vlaanderen met uitsterven bedreigd.

De enkele keren dat het de beestjes toch lukt om een nest te bouwen, dreigt vernietiging. Want mensen vinden het maar niks dat de uitwerpselen van de zwaluwen op de stoep belanden. Nochtans is dit ongemak heel makkelijk op te lossen door onder het nest een plankje te hangen. Die zogenaamde mestplankjes vangen de uitwerpselen van de vogels op. Probleem opgelost.

Zwaluwen opnieuw thuis in Rumst

En dat de zwaluwen ook in kunstnesten broeden, dat is al gebleken. In Rumst bijvoorbeeld. Daar startte de lokale afdeling van Natuurpunt een soortgelijk project op in het centrum van de gemeente. In 10 jaar tijd was het aantal nestplaatsen gedaald van 25 naar 5. Dringende actie was nodig.

Het project ‘Zwaluwen opnieuw thuis in Rumst’ bracht daar verandering in. Vrijwilligers van Natuurpunt gingen van deur tot deur en vroegen de bewoners of de gemeente kunstnesten inclusief mestplankjes onder hun dakgoot mocht plaatsen. Met de steun van de Rumstenaren en de enthousiaste medewerking van het gemeentepersoneel werd het project een groot succes. Want vorig jaar broedden er opnieuw meer dan 40 koppels huiszwaluwen in en rond het centrum.

Kunstnesten geplaatst. Wat nu?

Nu de kunstnesten aan de Wijnegemsesteenweg ophangen, kijken we uit naar de reactie van de zwaluwen. De vogelwerkgroep volgt dit project nauwgezet op. Waar nodig plaatst de werkgroep binnenkort mestplankjes.
Als we zien dat het project een succes is, dan willen we het aantal nestplaatsen graag uitbreiden naar aanpalende huizen. Hiervoor vragen we natuurlijk eerst toestemming aan de bewoners. Zo krijgt de bedreigde huiszwaluwkolonie terug kans om te groeien en de straat met extra leven te vullen.

Tekst: Stein Temmerman / Philip Barbaix